کشوری بنام ایران

کشوری که بنام ایران یا فرس ( Perse) باصطلاح نویسندگان و مورخان به ایرانشهر» موسوم است از دیر باز مهد تمدنی اصیل و فرهنگی عریق میباشد که عرصه آن از کنار رود سند در مشرق تا شاطی فرات در مغرب و از دامن جیحون و دامنه جبال قفقاز در شمال تا ساحل خلیج فارس در جنوب انبساط یافته و آثار با عظمت و جلال و مظاهر با فر و شکوه از اعصار باستانی تا زمان حاضر بظهور آورده است .

هنگامیکه قبایل آریائی در اواسط هزاره دوم از میلاد از شمال شرق بفلات ایران و دامنه های جبال هندو کش تاخته اند ، در آنجا با سکنه بومی که در آن سرزمین میزیسته و صاحب تمدن و فرهنگ خاصی بودند و زبان و مذهب و رسوم و عادات و صنایع مستقلی داشتند، آمیزش حاصل کردند، ازین امتزاج و ترکیب در هزاره اول قبل از میلاد جامعه بی بوجود آمد که تا کنون با خصایص معین و اوصاف مشخص خود زنده و قائم بذات مانده است. این مردم را ایرانیان نامیده اند.

این اجتماع قومی اکنون پس از گذشت چند هزار سال هنوز دارای حیات و صاحب اثر است ، نه تنها آثار اندك انحطاط و فرتوتی در آن مشاهده نمیشود بلکه پیوسته با حرارت شباب در راه ترقی و تقدم سیر کرده و همواره دارای نیروئی خلاق و فعال میباشد .

در این مدت دراز در تمدن ایرانیان تحولات بسیار پدید آمد.

در طول سده ها و هزاره های پیاپی گاهی بر دیگر اقوام و ممالک استیلا یافتند و گاهی خود در معرض هجوم و تجاوز اقوام و عناصر نژادی دیگر واقع شدند از این رو در طی فعل و انفعال گوناگون اجتماعی که دائماً مردم ایران را با ملل و اقوام متجاوز روی میداد خواه بصلح و آشتی و خواه به حرب و پیکار مظاهر عظیم بوجود آورد که بعضی در نهایت اهمیت و قوت بود و آثار آن بروزگاران ثابت و پایدار بلکه تا زمان حاضر هویدا و آشکار است.

بعد از استقرار طوایف آریائی در هزاره اول قبل از میلاد و تشكيل سلطنت ماد در مغرب فلات ایران ( ۸۰۰ ق . م .) و تأسیس دولت پارس در جنوب آن فلات ( ٦٠٠ ق . م . ) تا کنون شش تاخت و تاز و تهاجم نژادی مهم و قابل ذکر در تاریخ سیاسی ایران مشاهده میشود که چهار از آن از طرف شمال شرقی بوقوع پیوسته است از اینقرار :

۱- حمله طوائف سكا (Saka) - ۱۰۰ ق . م . ( تقریباً ) بشمال و شرق ایران .

۲- هجوم هیاطله یا هونهای سفید (Ephthalite Huns ) - ٤٠٠ م . ( تقريباً) .

۳- ترکتاز قبایل تورانی ترکها و آغوزها - ۹۰۰ م . (تقریباً) .

۴- ایلغار مغول - ١٢٥٠ م . (تقريباً) .

این مهاجمین که در طول هزار و پانصد سال ایران را ویران کردند همه طوایفی بودند بدوی و صحرا گرد که نیت و مقصودی جز جهان ستانی و کشور گشایی نداشتند و با زور آهن و آتش ممالک و بلاد متمدن را غارت و چپاول میکردند و جز هدم ابنیه و سفك دماء اثری از ایشان بجای نماند، وجودشان سرانجام در تمدن ایران محو گردید و هویتشان در نژاد ایرانی ذوب و زایل گشت و در عالم فرهنگ و هنر از زبان و خط و دین و ادب و علم ایرانیان بهره ور گشتند و عاقبت بکلی بتمدن آنان درآمدند.

اما دو مهاجمه دیگر در تاریخ ایران از طرف مغرب بوقوع پیوسته است که برخلاف آن دیگران منشاء تغییرات اساسی و مبدأ تحولات مهمه گردید .

۱- حمله يونانيان ( اسكندر وخلفاء ) - ٣٠٠ ق . م . (تقريباً) .

۲- حمله عرب ( مسلمانان ) - ٦٥٠ م . ( تقريباً) .

این هر دو قوم که بر کشور ایران دست یافتند چون دارای تمدن و اداب و یا صاحب فکر و فرهنگ خاصی بودند از غلبه خود در مردم این دیار اثری باقی برجای گذاشتند که نتایج زمان تسلط ایشان تا عصر حاضر هنوز نمایان و مشهود است و میتوان گفت که تمدن ایران کنونی در تمام شئون و آثار فرهنگی موجود ، از زبان و دین و ادب و هنر و دیگر امور اجتماعی ، مولودی است که از اختلاط تمدن آریائی اصیل ایرانی با مدنیت یونان و عرب بوجود آمده و محصول آن همانا اجتماع حي و زنده حاضر است که به « ایران اسلامی» نامبردار و معروف میباشد .

در اواسط قرن نوزدهم پس از جنگهای روس و ایران (۱۸۰۰ م .) رفته رفته اسلوب ملوك الطوايفي و رژيم « فئودالیزم » بسبک قرون وسطی که زمانی در از در ایران بصور و مظاهر گوناگون رایج و روان بود سپری گردید و تمدن و فرهنگ جدید اروپا از مغرب زمین به ایران نفوذ کرد و از آنزمان تا کنون که افزون از یک سده است این عامل نوین روز افزون در امور اجتماعی و سیاسی ایران بسط و انتشار حاصل کرد تا آنکه در اوایل قرن بیستم (۱۹۰۶م.) حکومت « دمکراسی » بروش ممالک غرب با اعلام «مشروطیت» در ایران جانشین اسلوب حکومت مطلقه یا سلطنت استبدادی گردید و هنوز بیست سال دیگر نگذشته بود که سلطنتی نوین با تأسیس خاندان پهلوی ( ۱۹۲۰م.) که از درون ملت ایران روییده شده بود برقرار گشت و ایران در تمام شئون اجتماعی و امور مدنی و اقتصادی کاملا روشی‏ مترقی و نوآئین که ناشی از تمدن غرب بود اقتباس و اتخاذ کرد.

ملتی که در سه هزار سال اخیر در این قطعه از كرة ارض زیسته اند همواره قائم بذات بوده و آن استعداد جبلی که پروردگار عالم در گوهر وجود ایشان بودیعه گذاشته ایشانرا صاحب قوه ابداع و دارای نیروی خلاقیت عظیمی کرده است. از اینرو در تمام مظاهر حیات و انواع صور زندگانی خودسانند. سیاست و دیانت و زراعت و تجارت و صناعت و علم و فلسفه و ادب و فن همیشه مبتکر آثار و پدیدآونده برو بار بسیار گردیده اند .

قوم ايراني بملكه شریفه « غرور ملی» و افتخار به فضایل پسندیده و خصایل شریفه اخلاقی خود همواره سر بلند است و این سجیه ذاتی در ادبیات و حماسه های باستانی و حتی در آثار فنون ظریفه و هنرهای زیبا چون فن تصویر و معماری و دیگر امور بخوبی مشهود میگردد.

تاریخ کمتر ملتی را میتوان یافت که تا این حد بحفظ مواریث گذشتگان و سعی در تکامل آن ناطق و گویا باشد و همان علاقه و دلبستگی ایشان به مواریث ملی و ملکات فاضله نیاگانی است که باعث بقای تمدن ایران در طول مدت هزاران سال گردیده است و ملت ایران با همین نیروی خداداد توانسته است در برابر طوفانهای حوادث پایداری کند.

در طی این زمان دراز چه بسیار اقوام بزرگ در جهان بوجود آمده و مسیر طبیعی خود را طی نموده و فرسوده گذشت روزگار گشته و عاقبت دستخوش فنا و زوال گردیده اند ولی مردم ایران در دامنه کوههای بلند و حواشی رودهای سرشار وطن و در اراضی سر سبز و بلاد کهنسال خود با استقلال ذاتی و استحکام معنوی و خصايل موهوب وفضایل مکتسب زندگانی کرده و در طی سنین و ایام از طبع لطیف و سرشت شریف خود آثار جاویدی بجای نهاده اند.

تمدن امروزی جهان در غالب مظاهر خود مدیون همکاری و تعاون ذیقیمت ایرانیان است و در تاریخ فرهنگی ملل عالم کمتر دیده میشود که نام پادشاهی با حکیمی با عالمی یا مؤلفی یا سیاحی یا بازرگانی یا صنعتگری ایرانی برجسته و نمایان بنظر نیاید که هر یک از آن افراد با نبوغ فطری خود در طرح اساس عظیم مدنیت بشری با ملل دیگر معاضدت و دستیاری نموده اند.

اکنون که نزدیک بچهار هزار سال از تاریخ پر حادثه این مردم میگذرد و در کتاب بزرگ هستی اوراق درخشان بخط زرین بدست توانای افراد این کشور نگاشته شده است.

اینک حوادث روزگار و مرور لیل و نهار ملت ایران را از برکت خصایل ذاتی و اکتسابی و در پرتو فضایل مفطور و مقتبس بمرحله یی از کمال رسانیده که در میدان زندگانی از اکثر ملل گوی سبقت ربوده است .

لیست پادشاهان و هر آنکس که تاج پادشاهی ایران زمین را بر سر نهاد